Yapılan alışverişlerde fiş, fatura ve benzeri belgeler düzenlemeyen veya çalışmayanlara yönelik ağır cezalar, 02.08.2024 tarihine giren 7524 Sayılı Kanun ile yasalaştı. Bu düzenlemenin uygulama esasları, 9 Eylül’de Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından yayımlanan Vergi Usul Kanunu Tebliği Taslağı’nda detaylandırılmıştır. Fatura, perakende satış fişi ve diğer belgelerin düzenlenmemesi durumunda hem alıcıya hem de satıcıya ayrı ayrı Özel Usulsüzlük Cezası uygulanması, tekrar eden ihlallerde ise ceza artırılacaktır.
Kanuna göre, nihai sonuçtaki cezalarla karşılaşılabilir. Bir kaçakçılık, fatura veya diğer belgeler alınmazsa, bir belge için 5.000 TL’lik özel usulsüzlük cezası kesilebilecek. Ancak bu durum, belgenin düzenlenmesi gereken beş iş gününden itibaren idareye bağlı raporlara göre ceza uygulanmayacak.
Satıcılar açısından ise, düzenlenmeyen belgeler için minimum 10.000 TL ceza öngörülmüş olup, kesintiler tekrarlandığında cezalar artarak devam edecektir. Özellikle aynı takvim yılı içinde yapılan bir tespit, cezaların katlanmasının nedeni olacak. İlk kesmede 10 bin TL, ikinci kesmede 20 bin TL gibi artan cezalar, devre dışı bırakmadan sonra 100 bin TL’ye kadar çıkabilmektedir. Bu belgeler yerine farklı belgelerse, satıcılar daha yüksek cezalarla karşı karşıya kalacak.
Örnek olarak, 5 TL’lik bir fatura yerine Vergi Usul Kanunu’nda yer alan bir belgenin düzenlenmesi ve bu şekilde çalıştırıldığında tespit edilmesi durumunda, satıcıya 600 bin TL ceza kesilecek.